Νίκος Βαιλικός. Στο νησί της Άρτεμης

Γράφει ο

Νίκος Βασιλικός

            Στο νησί της Άρτεμης

       Ήταν μεγάλη η τιμή και η χαρά να διαβάσω αποσπάσματα στην παρουσίαση του βιβλίου της κ. Φωτεινής Ζαμουζαρίδου – Νάκκα, στις 27-7-2011, με τίτλο “ Στο νησί της Άρτεμης”. Η συγγραφέας του βιβλίου ήταν η δασκάλα που μου έμαθε τα πρώτα γράμματα, ήταν εκείνη που με υπομονή πολλή και αγάπη έπλαθε τις αγνές ψυχές μας. Ήξερε με ποιόν τρόπο θα πλησιάσει το κάθε παιδί ξεχωριστά, αλλά και όλα μαζί για να μας διδάξει ορθογραφία, ανάγνωση, γραφή με το μολύβι και αργότερα καλλιγραφία με την πένα. 

       Η δασκάλα μας, η κ. Φωτεινή ήξερε να εκμεταλλεύεται το χρόνο μας στο σχολείο και να μας μαθαίνει να ζωγραφίζουμε, να κάνουμε διάφορες χειροτεχνίες και να τραγουδάμε σωστά το κάθε παιδικό τραγουδάκι.

       Ο σύζυγός της, δάσκαλος και αυτός, ο κ. Νίκος Νάκκας με καταγωγή από την Πρέβεζα, βρέθηκε στο νησί μας σαν μαθητής των Βασιλικών Τεχνικών Σχολών. Τελείωσε εδώ το Μπελλένειο Γυμνάσιο και μετά τις σπουδές του γύρισε πάλι στο νησί μας όπου και έφτιαξαν μαζί με την κ. Φωτεινή μια θαυμάσια οικογένεια με τρία παιδιά, την Χρυσάνθη φιλόλογο, τον Μίλτο μαθηματικό και την Εύη γυμνάστρια. Ο δάσκαλός μας κουβαλώντας μέσα του μνήμες του πολέμου αλλά και του εμφυλίου, είχε μέσα του τη φλόγα του δημοκρατικού ατόμου, απόψεις σωστές, απόψεις ξεκάθαρες πολιτικά χωρίς παρωπίδες.  

      Θυμάμαι ότι ήταν ο ένας και μοναδικός δάσκαλος που ανάμεσα στις φωτογραφίες των ηρώων του 1821 είχε βάλει φωτογραφίες των ηρώων του απελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου, τον Γρηγόρη Αυξεντίου και τους Καραολή και Δημητρίου. Χαιρόμουν να τον ακούω!

       Έτσι χάρηκα και όταν μου ζήτησε να διαβάσω αποσπάσματα από το βιβλίο της κ. Φωτεινής. Πήρα στα χέρια  το βιβλίο της δασκάλας μου και διάβασα βιαστικά μερικές σελίδες, νόμιζα ότι άκουγα ξανά τη φωνή της στην τάξη να διδάσκει. 

       Στο βιβλίο της κάνει αναφορά στην εποχή του πολέμου, των 52 ημερών των βομβαρδισμών της Λέρου, αλλά και στην εποχή μετά τον πόλεμο, τότε που η Λέρος μάζευε τα κομμάτια της. Βλέπει κανείς μέσα στα κείμενά της την ίδια να μεγαλώνει και να θυμάται πρόσωπα, πράγματα, γεγονότα και τοποθεσίες της Λέρου. 

       Μέσα από το αληθινό μυθιστόρημά της μιλά για τη φτώχεια που επικρατούσε μετά τον πόλεμο, για τους τρόπους πού έψαχναν οι Λεριοί για να βγάλουν το ψωμί τους, γι΄ αυτούς που χάθηκαν πατώντας επάνω στα ακαθάριστα από νάρκες ναρκοπέδια, γι΄ αυτούς που χάθηκαν ή έμειναν ανάπηροι ανοίγοντας τις βόμβες και τις οβίδες για να πάρουν το υλικό και να φτιάξουν δυναμίτες για να ψαρέψουν και να θρέψουν τα παιδιά τους. 

       Μέσα από τα μάτια της μικρής Φωτεινής του βιβλίου βλέπει κανείς να ξετυλίγεται η Λέρος που χάθηκε και δεν ξαναγυρνά πια, τα κτίσματα που γκρεμίστηκαν από τους βομβαρδισμούς, την παλιά αγορά του Πλατάνου, αλλά και τους ανθρώπους που έφυγαν για να πάνε κοντά στον Πλάστη μας. Μέσα από τους διαλόγους διακρίνει κανείς την αγαθότητα αυτών των ανθρώπων, τον τρόπο της ζωής τους, τον τρόπο των συναλλαγών τους στην καθημερινότητα τους. Δίνει γλαφυρά τον τρόπο ζωής μιας πολυμελούς οικογένειας, ακόμα και την ιεραρχία της οικογένειας της εποχής.

       Αληθινά  χάρηκα διαβάζοντας το αυτό το βιβλίο. Είναι ακόμα ένας κρίκος στην  πνευματική αλυσίδα του νησιού μας, είναι μια φωνή ακόμα μαζί με τις άλλες που υπάρχουν και φωνάζουν, “Η Λέρος δεν είναι  το μαύρο σημάδι στο χάρτη της Ελλάδας”.  

                                                                     Νικόλαος Μ. Βασιλικός