Η Τουρκία και η Παρεξήγηση

Ν. Λυγερός

Γράφει ο
Ν. Λυγερός

Η Τουρκία και η Παρεξήγηση

Μετάφραση από τα γαλλικά Βίκυ Τσατσαμπά

Εφόσον κάποιοι έχουν δυσκολία να αντιληφθούν αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή για την ποινικοποίηση της άρνησης των αναγνωρισμένων από τη Γαλλία γενοκτονιών, σκεφτήκαμε ότι το θεατρικό έργο με τίτλο Η Παρεξήγηση του Albert Camus, θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμη βοήθεια σε αυτή την επίγνωση. Για να γίνει αυτό αρκεί ν’ αλλάξουμε τα ονόματα των χαρακτήρων προκειμένου να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα και να αποφύγουμε, αν τολμάμε να πούμε, τις παρεξηγήσεις. Έτσι ο χαρακτήρας της Martha αντιστοιχεί σε αυτόν του δήμιου, της Maria στην επιζήσασα, της μητέρας στην συνεργό, του Jan στο θύμα και του γέρου υπάλληλου στον αδιάφορο. Μέσα σε αυτό το νέο πλαίσιο, το παράλογο παίρνει ένα νόημα που δεν είναι ούτε ξεπερασμένο ούτε παρωχημένο, αλλά επίκαιρο. Βεβαίως, πολλοί από μας δεν γνωρίζουν αρκετά καλά το θεατρικό για να θυμηθούμε τις ατάκες των χαρακτήρων, έτσι έχουμε σκεφτεί ότι μερικές από αυτές πρέπει να υπενθυμιστούν . Αυτές ακολουθούν την σειρά του θεατρικού έργου.

Η συνεργός: «Ξέρω από πείρα, πως είναι καλύτερα να μην τους κοιτάς. Πιο εύκολα μπορείς να σκοτώσεις αυτόν που δεν γνωρίζεις». Πράξη I, Σκηνή 1.


Ο δήμιος: «Το έγκλημα είναι έγκλημα, πρέπει να ξέρεις αυτό που θέλεις». Πράξη I, Σκηνή 1.


Το θύμα: «Το μυαλό μου σταμάτησε. Με δέχτηκαν χωρίς μία λέξη. Με κοίταζαν, δεν με έβλεπαν». Πράξη I, Σκηνή 1.


Η επιζήσασα: «Θέλω να μείνω. Θα σωπάσω και περιμένω κοντά σου έως ότου σε αναγνωρίσουν». Πράξη I, Σκηνή 1.


Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε πολλές απαντήσεις μέσα σε αυτήν την τοποθέτηση, επειδή το κείμενο Albert Camus είναι πολύ ισχυρό και στιγματίζει τα πνεύματα. Το πρόβλημα της παρεξήγησης είναι θεμελιώδες αλλά ως το στοιχείο του παράλογου, ενώ πολύ συχνά χρησιμοποιείται ως μια δικαιολογία.


Ο δήμιος: «Αν θέλετε να μάθετε, έγινε κάποια παρεξήγηση. Όσο λίγο κι αν ξέρετε τον κόσμο, θα καταλάβετε». Πράξη III, Σκηνή 3.


Γιατί εδώ είναι το πρόβλημα, αν η αδιαφορία και η λήθη είναι σε θέση να σβήσουν τη μνήμη της γενοκτονίας, οι υποστηρικτές τους δεν θα μας πούνε μετά ότι ήταν απλά μια παρεξήγηση και ότι δεν είχαν συνειδητοποιήσει αυτό που έκαναν;


Η επιζήσασα: «Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να επαναστατήσω. Η δυστυχία μου είναι πιο δυνατή από μένα». Πράξη III, Σκηνή 3.


Θα είναι αυτές οι λέξεις που θα ακούσουμε τότε εκ μέρους των επιζώντων που δεν θα έχουν να αγωνιστεί αληθινά μέσα σε αυτήν την εθνική διένεξη;


Γιατί αν συνέβαινε αυτό, δεν θα πρέπει να ξεχνούν το τέλος του θεατρικού έργου του Albert Camus. (Πράξη ΙΙΙ, Σκηνή 4).




Ο αδιάφορος, με φωνή καθαρή και σταθερή
Με φωνάξατε;


Η επιζήσασα, γυρίζοντας προς το μέρος του
Ω! δεν ξέρω! Αλλά βοηθήστε με, γιατί έχω ανάγκη από βοήθεια. Λυπηθείτε με και δεχτείτε να με βοηθήσετε!


Ο αδιάφορος με ίδια φωνή
Όχι!




ΑΥΛΑΙΑ


Ὃπερ ἔδει δεῖξαι.